Συνέντευξη του μεταμοσχευτή Δημήτρη Γάκη.
Ο Δηµήτρης Γάκης είναι ένας επιστήµονας, γιατρός – µαχητής µε πολύχρονη εµπειρία στις µεταµοσχεύσεις, προσωπικότητα µε έντονη ακτινοβολία και ανθρωπιά. Μιλά για τις δυσκολίες και τις προοπτικές των µεταµοσχεύσεων, για τα ακραία συναισθήµατα του µεταµοσχευτή αντίκρυ στη ζωή και το θάνατο, για το ιατρικό «θαύµα» και τα όριά του, για τη δύναµη της αγάπης και της προσφοράς, που είναι η βαθύτερη έκφραση του θείου...
Απόσπασμα συνέντευξής του:
• Τι σας έκανε να επιλέξετε την Ιατρική και στη συνέχεια τις µεταµοσχεύσεις;
Πηγαίνοντας για το σχολείο, στη Φλώρινα, συναντούσα κάθε πρωί το γιατρό Αντρέα Μπέικο να φτυαρίζει το χιόνι από την πόρτα του. Ήταν όχι µόνο ένας πολύ καλός γιατρός, αλλά και ένας λόγιος, ένας ανθρωπιστής. Δεχότανε δεκάδες ασθενείς από τα χωριά, από τους οποίους πολύ σπάνια έπαιρνε λεφτά. Καµιά φορά τού άφηναν αυγά ή ξύλα για τη φωτιά. Αυτός ο άνθρωπος µε είχε εντυπωσιάσει, γιατί έχαιρε τεράστιας εκτίµησης µεταξύ των απλών ανθρώπων και, χωρίς να έχει χρηµατικό πλούτο, ήταν ο πιο πλούσιος σε συναισθήµατα, σε αρετές, σε αγάπη του κόσµου. Έζησε µέχρι τα βαθιά του γεράµατα, απολαµβάνοντας την αγάπη και την εκτίµηση όλων. Ακόµα τον θυµούνται στη Φλώρινα. Αυτός ο άνθρωπος µε επηρέασε και άλλαξα ξαφνικά πορεία.
Πήγα στην Ιατρική επηρεασµένος από τον ανθρωπισµό του. Είµαι του δόγµατος ότι γιατρός δεν πρέπει να γίνεσαι, αν δεν είσαι ανθρωπιστής. Η Ιατρική είναι κατεξοχήν ανθρωπιστική επιστήµη. Δεν είναι επιστήµη για να παίρνεις λεφτά. Ως γιατρός θα ζεις µια ζωή γεµάτη συγκινήσεις.
Στα πλαίσια αυτής της αναζήτησης λοιπόν αποφάσισα να γίνω γιατρός κι αφού είδα την κλασική ιατρική, την έζησα, αφού είδα ότι ήταν το µάλλον ή ήττον πεπερασµένη, αποφάσισα να κινηθώ στα όρια της συµβατικής ιατρικής µε το «επέκεινα» της επιστήµης της Ιατρικής, τις µεταµοσχεύσεις. Έναν ιατρικό τοµέα ο οποίος αναµειγνύει τον κόσµο του «θαύµατος» µε την Ιατρική.
• Η «κάρτα δωρητή»; Πόσο σηµαντικό ρόλο παίζει;
..Αυτή είναι η καινούρια µου κάρτα. Αντικατέστησα την παλιά, που είχα από το 1987. Αν δείτε – και µου τη δείχνει – από τη µια πλευρά γράφει: «Επιθυµώ να βοηθήσω ασθενείς συνανθρώπους µου να ζήσουν, προσφέροντας ιστούς και όργανά µου προς µεταµόσχευση, µετά το θάνατό µου». Από την άλλη γράφει: «Έχω ενηµερώσει την οικογένειά µου για την απόφασή µου να γίνω δωρητής οργάνων και ιστών». Γιατί γράφεται αυτό το τελευταίο; Έχετε δεν έχετε την κάρτα, πάντα θα ζητηθεί η έγκριση των οικείων. Εδώ παρεµβαίνει το εθιµικό δίκαιο κι αυτό συµβαίνει όχι µόνο στην Ελλάδα αλλά σ' όλη την Ευρώπη και βέβαια και στην Ισπανία. Εποµένως ο κόσµος δεν πρέπει να φοβάται για την κάρτα αυτή.
Με ρώτησαν πόσοι από τους δότες, τους πτωµατικούς δότες, υπήρξαν καταγεγραµµένοι δωρητές. Ένας µόνο. Έχω µια εµπειρία που ξεπερνά τις 1.400. Ένας µόνο! Γιατί; Για να φτάσεις στο σηµείο να κάνεις αυτήν την κάρτα δωρητή, πρέπει να κάτσεις να το σκεφτείς, να το φιλοσοφήσεις, ν' αποβάλεις το φόβο της αιτίας του θανάτου, να καταλήξεις ότι το σώµα σου είναι προτιµότερο να µην το φάνε τα σκουλήκια αλλά να συνεχίσει να ζει µέσα στο σώµα κάποιου άλλου, ελπίζοντας ότι µ' αυτόν τον τρόπο εξιλεώνεσαι και απέναντι στη µέγιστη δωρεά που σου έκανε ο Θεός, τη ζωή..
• Και η ανθρώπινη πλευρά του γιατρού – µεταµοσχευτή; Πόσο επηρεάζεται ο ψυχικός του κόσµος από τα συναισθήµατα, από τα δυνατά συναισθήµατα της καθηµερινής πάλης µε το θάνατο;
Ναι, είναι µια καθηµερινή πάλη µε το Χάρο. Μη θεωρήσετε αλαζονικό αυτό που θα πω αλλά αισθάνοµαι πολλές φορές σαν ένας σύγχρονος... Διγενής, που πολεµάει µε το Χάρο στα... µαρµαρένια αλώνια! Και όπλο µου είναι το µόσχευµα. Άλλοτε τον νικώ, άλλοτε όχι. Ξέρετε ο Χάρος είναι ένας πολύ... έντιµος αντίπαλος! Δεν είναι σαν τους αντιπάλους που έχουµε στην καθηµερινή µας ζωή. Αν νικηθεί, θα κάνει µεταβολή, θα υποκλιθεί και θα φύγει µε λεβεντιά. Δε θα ξεχάσει όµως. Θα ξαναγυρίσει. Εσύ πρέπει να είσαι εκεί, να είσαι έτοιµος. Με τους µεταµοσχευµένους πρέπει να είσαι σε διαρκή εγρήγορση. Συνεχώς πολεµάµε από τη στιγµή που θα µεταµοσχεύσουµε. Ανοίγουµε «παρτίδες» µε το Χάρο. Αν έρθει η απόρριψη του µοσχεύµατος, θα το πολεµήσουµε. Αυτός, ο Χάρος, θα τραβάει από τη µια µεριά κι εγώ από την άλλη... Συγκλονιστικές εµπειρίες. Δυνατά συναισθήµατα, ανεπανάληπτα. Κάθε περίπτωση και κάτι διαφορετικό!
Δεν µπορείτε να διανοηθείτε τι είναι να παίρνεις ένα µισοπεθαµένο όργανο από ένα νεκρό άνθρωπο, ένα όργανο του οποίου η ενέργεια σβήνει, να το κρατάς στα χέρια σου, να το πηγαίνεις στο διπλανό χειρουργικό κρεβάτι, να το «φυτεύεις» σ' έναν άρρωστο, ο οποίος πεθαίνει – στη µεταµόσχευση ήπατος ο άνθρωπος πεθαίνει χωρίς τη µεταµόσχευση, πολλές φορές µας πεθαίνουν µέσα στο χειρουργείο – και ξαφνικά, βλέπουµε αυτό το όργανο σιγά – σιγά να παίρνει ζωή. Με το που βγάζεις τις αγγειολαβίδες, αρχίζει να παράγει χολή, διορθώνει όλες τις διαταραχές, που κρατούν σε αγωνία τους αναισθησιολόγους. Τους έβλεπες πριν πίσω από το πανί να πηγαινοέρχονται, να παρακολουθούν τα µόνιτορ. Με το που αρχίζει να λειτουργεί το όργανο, τους βλέπεις µ' ένα επιφώνηµα ανακούφισης να κάθονται στην καρέκλα τους και να είναι πια ήρεµοι. Ο θρίαµβος της ζωής!... Αν µας ειδοποιήσουν από τον Οργανισµό Μεταµοσχεύσεων ότι υπάρχει δότης π.χ. στο «Υγεία», στις 11 το βράδυ, θα τρέξουµε. Θα πάµε εµείς στο δότη. Ειδικά η λήψη του ήπατος είναι πολύπλοκη. Γνωρίζετε τις... αερογέφυρες. Την ταχύτητα που χρειάζεται σ' αυτές τις περιπτώσεις..
• Μετά από όλα όσα είπατε, ποιο τελικά µήνυµα θα θέλατε να ακουστεί και να µείνει;
Το µήνυµα είναι η Αγάπη. Αυτό που έλεγε ο Χριστός «αγάπα τον πλησίον σου ως εαυτόν». Είναι πολύ µεγάλο πράγµα, αντί να παραδώσεις το σώµα σου στη σήψη, να το δωρίσεις σε κείνους που το 'χουν ανάγκη, χαρίζοντας ζωή. Κι αυτό το έκανε µόνο ένας, ο Χριστός. Ο Χριστός δώρισε τη ζωή του και το σώµα του, για να λυτρωθούµε εµείς. Υπέρτατη έκφραση Αγάπης είναι αυτή η δωρεά. Όλη η πεµπτουσία του Χριστιανισµού είναι να αρθεί ο άνθρωπος σε πνευµατικό επίπεδο εφάµιλλο του Θεού. Ο υπέρτατος στόχος του ανθρώπου είναι η θέωση. Να, λοιπόν, που το πετυχαίνει! Δωρίζει, γίνεται δότης, αυτό που µόνο ο Θεός µπορεί να κάνει.
Ρωτήθηκα κάποτε από ανώτατο ιερωµένο: «Μα πώς θα πάω χωρίς τα όργανά µου, «κολοβός», στον άλλον κόσµο; Δε θα µε δεχθεί ο Παράδεισος». Του απάντησα «Μα, αν σας χτυπήσει αυτοκίνητο και πρέπει να σας αφαιρέσω τον σπλήνα, για να µην πεθάνετε, θα σας στερήσω τον Παράδεισο; Τότε πρέπει να σταµατήσω να χειρουργώ!» Πείστηκε κι από τότε είναι ένθερµος υποστηρικτής των µεταµοσχεύσεων.
Εκείνος που βαθιά εκτίµησα για την προσφορά του και ο οποίος υποστήριξε µε πάθος την υπόθεση των µεταµοσχεύσεων ήταν ο Μακαριστός Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος. Έδωσε µάχη για τις µεταµοσχεύσεις, διαµόρφωσε την άποψη της Εκκλησίας, άλλαξε το τοπίο... Και τι τραγική ειρωνεία! Έφτασε να χρειαστεί µεταµόσχευση και τελικά να µην µπορεί να πάρει το µόσχευµα...
Κάποτε, ο Μητροπολίτης Αυγουστίνος Καντιώτης µου είχε πει στη Φλώρινα: «Εσείς οι γιατροί είστε άθεοι». «Λάθος, Σεβασµιότατε», του απάντησα. Κι επειδή του άρεσε να είσαι ετοιµόλογος και µαχητής, συνέχισα: «Δεν µπορεί να είσαι άθεος. Γιατί, όταν ασχολείσαι µε το υπέρτατο «κατασκεύασµα» του Θεού και νιώθεις την αδυναµία σου µπροστά του - όσο διαβασµένος και µετεκπαιδευµένος κι αν είσαι - δεν µπορείς παρά να αναγνωρίσεις ότι υπάρχει µια δύναµη πάνω από σένα...»
Χριστιανισµός λοιπόν για µένα είναι Αγάπη. Είναι «τελεολογική σκοπιµότητα» είναι πλατωνική σκέψη, διδάγµατα των Αρχαίων Φιλοσόφων... Είναι η σύνοψη του Καλού. Και η Αγάπη είναι προσφορά στο συνάνθρωπο... Η δωρεά οργάνων είναι δωρεά ζωής, είναι Αγάπη...
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου